
12-11-2019 Utrecht centraal
Met een grijns van oor tot oor betreedt ze het podium van een tot de nok gevuld Paradiso. Haar blik glijdt over de menigte voor haar naar de volgepakte balkons aan weerszijden. Stroboscopisch licht flitst en zware beats van Europe is Lost vullen de zaal. Het gaat niet goed met de wereld. Het gaat niet goed met Engeland.Kate Tempest is ‘one of a kind’. De uit Londen afkomstige hiphop-muzikant, dichter en schrijver brengt scherpe teksten op zware baslijnen en mineur-akkoorden. Ze gaan over de grote stad, Londen, en haar inwoners. Het dagelijkse bestaan is voor hen een strijd. Ze hebben slecht betaalde baantjes, betalen hoge huren, gaan gebukt onder carrièredruk of zijn vastgelopen in hun relatie. ‘Is dit het nou?’ Van grote thema’s als overconsumptie, ongelijkheid en klimaatverandering maakt Tempest kleine verhalen over gewone mensen, foto’s met woorden met veel details.Tegelijk zijn het gedichten met een vaak prachtig ritme in de woorden. Op ‘Let them eat chaos’ (2016) is het nacht, 4.18 uur in de ochtend om precies te zijn. Maar zeven inwoners van Londen zijn wakker. Een van het is Pee, een hardwerkende podiumbouwer. Hij ligt wakker, piekerend over de pegels. Nauwelijks komt ie rond. Bradly aan de andere kant heeft helemaal geen geldproblemen. Het gaat het hem voor de wind, zo lijkt. Bradly works in PR, top whack flat, all mod cons, wall size windows. He’s a Manchester boy, done good in the big smoke is ook nog wakker. ‘Is this really what it means to be alive?’ En Gemma, net clean, woont in een sjofel appartementje met aan de muren een goud vergeeld behangetje en op de grond versleten tapijt. Dat wat niet goed voor haar is trekt nog wel aan haar. But the only ones for me / Are the ones that should’t be. A capella ketst Tempest de woorden er uit. De menigte staat als aan de grond genageld. Het redelijk dansbare maar ook sombere Circles vormt de schakel tussen oud en nieuw werk. En niet voor niets. Dit liedje gaat niet over anderen maar over de Londense zelf, net als haar laatste album The books of traps and lessons dat deze zomer verscheen. Ze speelt het integraal. Dit album is minder hiphop, meer spoken word. En o zo spannend!Want ze gunt ons een kijkje in haar eigen ziel, herkenbaar confronterend en kwetsbaar. Maar nooit sentimenteel. Scherp observeert Tempest. We rennen door - Keep Moving Don’t Move - om maar niet te hoeven voelen, niet te hoeven denken. En thuis, waar we rust zoeken, brandt de uv-straling door in onze hersenpan als we in slaap vallen. We zien elkaar niet meer, verslaafd als we zijn aan onze schermen. Stroke the phone screen with your thumb / Like a mother trying to wipe clean the face of her only child. Dit beeld staat als gebrand op mijn harde schijf.Onze partners kennen ons niet, we zijn vreemden voor onze familie en worden nerveus van onze vrienden, gaat ze verder in Three Sided Coin. Now the distance between objects / Can be measured out in fractions / But the distance between people / Is a scale that we can’t balance. Onwillekeurig denk ik aan de uitspraak Afstand scheidt enkel lichamen niet geesten (Erasmus) die ik elke dag tegen kom op Rotterdam CS.Je kunt een spelt horen vallen.Maar dan gloort er hoop. Publiekslieveling Hold Your Own, wat zoiets betekent als Hou vol is een aansporing in jezelf te blijven geloven. When time pulls lives apart Hold your own When everything is fluid and when nothing can be known with any certainty Hold your own Hold it till you feel it there As dark and dense and wet as earth As vast and bright and sweet as air. When all there is is knowing that you feel what you are feeling. Hold your own. De begeleiding is ingetogen; sobere toetstepn.Ze ziet lichtpuntjes in het schijnbaar kleine, het ongewone in gewone dingen. Kissing at a busstop in the rain / Or the wind though my fingers when I raise my palms in the dark / It sings to the parts that are still wild, still untamed, zingt ze in Lessons (hier in een opname voor BBC televisie).Tempest is het soort artiest dat we nu nodig hebben. Met haar verhalen, scherp en teder, intelligent en troostvol, geeft ze woorden aan de gekte om ons heen en de leegheid in onszelf. Het zijn herkenbare verhalen over jou en mij, verhalen waarin mensen zich herkennen en waarmee ze mensen samenbindt.Even when I’m weak and I’m breaking / I stand weeping at the train station / ‘Cause I can seer your faces / I love peoples faces. Het zijn deze laatste zinnen van afsluiter Peoples Faces. Even is helemaal stil in Paradiso. Tempest houdt van mensen.En om me heen zie ik betraande gezichten.

12-11-2019 Utrecht centraal
Met een grijns van oor tot oor betreedt ze het podium van een tot de nok gevuld Paradiso. Haar blik glijdt over de menigte voor haar naar de volgepakte balkons aan weerszijden. Stroboscopisch licht flitst en zware beats van Europe is Lost vullen de zaal. Het gaat niet goed met de wereld. Het gaat niet goed met Engeland.Kate Tempest is ‘one of a kind’. De uit Londen afkomstige hiphop-muzikant, dichter en schrijver brengt scherpe teksten op zware baslijnen en mineur-akkoorden. Ze gaan over de grote stad, Londen, en haar inwoners. Het dagelijkse bestaan is voor hen een strijd. Ze hebben slecht betaalde baantjes, betalen hoge huren, gaan gebukt onder carrièredruk of zijn vastgelopen in hun relatie. ‘Is dit het nou?’ Van grote thema’s als overconsumptie, ongelijkheid en klimaatverandering maakt Tempest kleine verhalen over gewone mensen, foto’s met woorden met veel details.Tegelijk zijn het gedichten met een vaak prachtig ritme in de woorden. Op ‘Let them eat chaos’ (2016) is het nacht, 4.18 uur in de ochtend om precies te zijn. Maar zeven inwoners van Londen zijn wakker. Een van het is Pee, een hardwerkende podiumbouwer. Hij ligt wakker, piekerend over de pegels. Nauwelijks komt ie rond. Bradly aan de andere kant heeft helemaal geen geldproblemen. Het gaat het hem voor de wind, zo lijkt. Bradly works in PR, top whack flat, all mod cons, wall size windows. He’s a Manchester boy, done good in the big smoke is ook nog wakker. ‘Is this really what it means to be alive?’ En Gemma, net clean, woont in een sjofel appartementje met aan de muren een goud vergeeld behangetje en op de grond versleten tapijt. Dat wat niet goed voor haar is trekt nog wel aan haar. But the only ones for me / Are the ones that should’t be. A capella ketst Tempest de woorden er uit. De menigte staat als aan de grond genageld. Het redelijk dansbare maar ook sombere Circles vormt de schakel tussen oud en nieuw werk. En niet voor niets. Dit liedje gaat niet over anderen maar over de Londense zelf, net als haar laatste album The books of traps and lessons dat deze zomer verscheen. Ze speelt het integraal. Dit album is minder hiphop, meer spoken word. En o zo spannend!Want ze gunt ons een kijkje in haar eigen ziel, herkenbaar confronterend en kwetsbaar. Maar nooit sentimenteel. Scherp observeert Tempest. We rennen door - Keep Moving Don’t Move - om maar niet te hoeven voelen, niet te hoeven denken. En thuis, waar we rust zoeken, brandt de uv-straling door in onze hersenpan als we in slaap vallen. We zien elkaar niet meer, verslaafd als we zijn aan onze schermen. Stroke the phone screen with your thumb / Like a mother trying to wipe clean the face of her only child. Dit beeld staat als gebrand op mijn harde schijf.Onze partners kennen ons niet, we zijn vreemden voor onze familie en worden nerveus van onze vrienden, gaat ze verder in Three Sided Coin. Now the distance between objects / Can be measured out in fractions / But the distance between people / Is a scale that we can’t balance. Onwillekeurig denk ik aan de uitspraak Afstand scheidt enkel lichamen niet geesten (Erasmus) die ik elke dag tegen kom op Rotterdam CS.Je kunt een spelt horen vallen.Maar dan gloort er hoop. Publiekslieveling Hold Your Own, wat zoiets betekent als Hou vol is een aansporing in jezelf te blijven geloven. When time pulls lives apart Hold your own When everything is fluid and when nothing can be known with any certainty Hold your own Hold it till you feel it there As dark and dense and wet as earth As vast and bright and sweet as air. When all there is is knowing that you feel what you are feeling. Hold your own. De begeleiding is ingetogen; sobere toetstepn.Ze ziet lichtpuntjes in het schijnbaar kleine, het ongewone in gewone dingen. Kissing at a busstop in the rain / Or the wind though my fingers when I raise my palms in the dark / It sings to the parts that are still wild, still untamed, zingt ze in Lessons (hier in een opname voor BBC televisie).Tempest is het soort artiest dat we nu nodig hebben. Met haar verhalen, scherp en teder, intelligent en troostvol, geeft ze woorden aan de gekte om ons heen en de leegheid in onszelf. Het zijn herkenbare verhalen over jou en mij, verhalen waarin mensen zich herkennen en waarmee ze mensen samenbindt.Even when I’m weak and I’m breaking / I stand weeping at the train station / ‘Cause I can seer your faces / I love peoples faces. Het zijn deze laatste zinnen van afsluiter Peoples Faces. Even is helemaal stil in Paradiso. Tempest houdt van mensen.En om me heen zie ik betraande gezichten.
Camper
Strak bleef hij me aankijken. Een antwoord kwam maar niet. Onrustig schoof ik op mijn stoel. Hij had aangeboden dat we bij hem aan tafel plaats mochten nemen. Daar waren nog drie stoelen vrij op een verder vol terras. Hij ging toch zo weg. Of we er last van hadden dat hij rookte? Nee. Je kunt iemand die je net aan tafel nodigt niet vragen zijn sigaret te doven. Maar onze non-verbale communicatie was hem duidelijk; hij doofde zijn sigaret.
De spareribs hier, die waren fantastisch. Die kon hij aanbevelen. Maar ook de andere gerechten op de kaart. “Der Koch hier ist wirklich” en hij kust de toppen van zijn vingers en schoot dezelfde kus met een royaal gebaar de lucht in.
Hij leek het naar zijn zin te hebben. Het was de vierde dag op een rij dat hij hier kwam. Zijn camper stond op het veldje hiernaast.
De man had een grijs sikje, droeg een blauw geruit bloesje met korte mouwen en een lichtblauwe korte broek. Aan zijn voeten sandalen. Vierenzeventig was ie. Slanke handen waar ik de aderen dicht onder de huid zag lopen. Een zijn rechter middelvinger droeg hij een zegelring.
Waarom gaf deze spraakzame heer geen antwoord? “Wann reisen Sie wieder nach Hause?” was toch niet een heel moeilijke vraag. Opeens kreeg ik een vermoeden. “Sie haben kein Haus?” vroeg ik voorzichtig.
Een knik. Hij graaide wild in zijn broekzak en gooide een sleutelbos sleutels op tafel. Aan een van de ringen, tussen de sleutels, zag ik een trouwring. Na enkele ogenblikken lukt het weer om te spreken.
Vier maanden leefde hij nu in zijn camper. Samen zouden ze eropuit trekken, naar de Noordkaap, Marokko en alles ertussen. Ze verkochten hun woning en gebruikten een deel van de opbrengst voor de camper. En toen wilde ze niet meer en eindigde zijn huwelijk na veertig jaar. Een donderslag bij heldere hemel
“Haben Sie ein Hund? Nein? Mein Hund ist auch gestorben, zwei Monate her.” Twee verliezen in vier maanden. Hij slikte, vocht tegen zijn tranen.
We waren stil. Toen zeiden we dat het ons speet dit te horen. We praatten nog wat door over de woningmarkt, ook in Duitsland een probleem. Tientallen keren had hij zich ingeschreven, steeds voor niets. Maar volgende maand had ie dan toch een flatje.
Hij maakte zich op om op te stappen en verontschuldigde zich. Hij had dit niet willen vertellen. Een sociale man. “Hij komt er wel bovenop”, zeiden we tegen elkaar.
“Und das schlimmste ist: ich liebe sie noch immer.”
Uiteindelijk kozen we toch maar vegetarisch.
Aftellen
Het is zo’n graad of vier, oudejaarsavond 2019. Rotterdam maakt zich op voor het nieuwjaars- vuurwerk. Een stroom van mensen trekt naar de Erasmusbrug. Er klinkt gegil, veel gegil.
​
Bijna alle horeca is dicht maar zwarte capuchons hebben hun Club Havana’s en Smirnoffs in de hand. Met hun andere arm omklemmen ze hun vriendinnen, veel zwarte panty’s op gympen en kluts-knieën. De flessen gaan van hand tot hand, van mond tot mond.
De French Taco Bar, meer fast food chicken dan taco, doet goede zaken. Altijd goed, een vette bek zo in de kou.
​
​En daar gaan de stiletto’s, eveneens met zwarte panty’s, in hun warme teddy’s en imitatiebonten mantels. Naast hen lopen de halflange wollen jassen, vaak met sjaaltje, en de kort getrimd baardjes met de makkelijke sneakers aan de voeten. In de ene hand een Prosecco en in de andere plastic champagneglazen, voor zo meteen: het insta-momentje.
Dan is het 2020. Mensen zoenen elkaar. De stiletto’s en halflange jassen ontkurken hun bubbels. Toast. Smile. Foto. Het vuurwerk is groots en veel telefoons leggen het vast.
Een jonge vrouw in een strak jurkje staat met haar handen in de lucht. Ze poseert. Even verder staat een halflange jas, over zijn linkerhand een damesmantel, haar te fotograferen. Ze lacht, haar lippen tuitend, draait haar lichaam honderdtachtig graden en tovert opnieuw een blij gezicht tevoorschijn. In de camera kijkend wijst ze naar het vuurwerk boven haar terwijl ze haar rechtervoet voor haar linkervoet plaatst en andersom.
Na een denderend slotakkoord klinkt gejuich en applaus. De capuchons, kluts-knieën, stiletto’s en halflange jassen begeven zich huiswaarts of naar een van de feestjes in de stad. En een eerste brandweerwagen met zwaailicht baant zich een weg door de meute.
Twintig twintig is begonnen.
switch
De man, een kwetsbare glimlach op de lippen, zegt tegen de vrouw: ‘Volgend jaar loop ik stage, op een VWO. Vanaf september. Daarna nog een jaar studeren en dan heb ik mijn master.’ Hij is kaal, draagt een iets te wijde spijkerbroek. Over zijn schouder hangt een rode Adidas-tas. Zij, begin veertig met een verzorgd uiterlijk en een open gezicht, is net ingestapt. Ze staan ze op het balkon van de stoptrein naar Den Haag.
‘Goed zeg! Een nieuwe start. En dan docent worden op het VWO. Lekker discussiëren met die gasten, ze uitdagen.’ ‘Ja veel zin in.’ ’Is je stage fulltime?' ‘Ja, en ik heb het ook wel een beetje gehad met mijn werk. In september stop ik dus.’
​
‘Maar hoe kom je dan rond?’ ‘Ik heb nog wat pensioen van mijn vrouw. Daar red ik het wel mee. Als je maar in goede gezondheid verder kunt. Je gaat toch nadenken na zo’n periode.’ Het gesprek valt stil. ‘Je bedoelt?' ‘Mijn vrouw is vier jaar ziek geweest.’ ‘Vier jaar!?’ ‘Ja, vier jaar ziek geweest’ Stilte. Hij verhaalt: ‘Ja,’ Ze zwijgen. ‘Zo ben ik ook in dit traject beland.’ Dan stopt de trein. ’Maar eh, mooie vooruitzichten!’ ‘Ja mooie vooruitzichten.’ Beiden stappen uit. ‘Kom je dag goed door, hé!’ zegt de man.
WIJSVINGEr
Hij fietst naar de sportschool waar ie heeft afgesproken met een vriend en heeft er zin in. Hij zit goed in zijn vel. Met de week voelt ie zich fitter en sterker. En nu er in juli niet wordt gevoetbald moet je wel aan je conditie blijven werken, toch?
In de sportschool kennen ze ‘m als die vriendelijke gast, zo bescheiden als dat ie breed is. En hip ook: strak uitgelijnd afrokapsel, het shirtje strak om biceps, jeans, hippe pattas, petje en op de neus een coole planga (merk: Louis Vuitton). Door zijn AirPods klinkt de reggaeton van Broederliefde.
​
Schuin achter ‘m rijdt een auto met dezelfde snelheid als hij. Hij kijkt om. ‘Kut, een politieauto!’ Snel kijkt hij weer voor zich uit. ‘F*ck, ik word weer gevolgd. Voor je kijken, voor je uit kijken. Rustig blijven. Rus-tig blij-ven! Je heb niets verkeerd gedaan. Jou kunnen ze niet pakken.’ Maar toch: stress! Zijn rechter slaap bonkt. Zijn kaken staan strak.
‘Heb ik op mijn mobiel gekeken? Gedachteloos, zomaar uit gewoonte? Nee, dat kan het niet zijn. M’n telefoon heb ik expres in mijn tas gedaan. Ik ken mezelf.’ Hij weet dat ze ‘m in de gaten houden. Wel vaker wordt ie gevolgd, zomaar, voor niets. Hij wil niet opvallen, mag geen fouten maken.
‘Maar shit, ik heb niets te verbergen!’ Hij kijkt opzij en ziet twee paar ogen die naar hem staren. ‘Losers!’ En als daad van uiterst verzet lacht ie z’n tanden bloot, een korte grijns.
Direct tikt een van de agenten met zijn ring driemaal hard tegen de autoruit en steekt daarna waarschuwend zijn wijsvinger op. Dan trapt de chauffeur het gaspedaal in en rijdt de auto verder. ‘What the f*ck! Waarom?’